Glutamine is belangrijk voor de gezondheid van je darm (2024)

Laatst bijgewerkt op 1 juli 2021

Wat is glutamine eigenlijk? Glutamine is het meest voorkomende aminozuur in ons lichaam. Glutamine is een semi-essentieel of ook wel conditioneel essentieel aminozuur. Wat wil dat zeggen?

Een niet-essentieel aminozuur kan door het lichaam zelf aangemaakt worden. Een essentieel aminozuur is een aminozuur dat het lichaam niet zelf aan kan maken. Een essentieel aminozuur moeten we dus via goede voeding binnenkrijgen.

Glutamine is een semi-essentieel aminozuur, dat wil zeggen dat we het zelf kunnen aanmaken in ons lichaam, maar dat er omstandigheden kunnen zijn waarbij het lichaam niet in staat is om voldoende aan te maken.

Wanneer heeft het lichaam moeite om voldoende zelf aan te maken? Bijvoorbeeld in herstelperiodes en ook bij grote fysieke inspanning. Je kunt ook denken aan extreme stress, radiotherapie, chemotherapie en ziektes zoals AIDS, HIV, en chronische darmziektes zoals de ziekte van Crohn.^[1][2]

Twee soorten glutamine

Glutamine bestaat in twee verschillende vormen: L-glutamine en D-glutamine. Ze lijken op elkaar, maar ze hebben een iets verschillende moleculaire samenstelling. De vorm die we in voeding, en in supplementen aantreffen in L-glutamine. L-glutamine is belangrijk als bouwsteen van eiwitten. Sommige supplementen noemen het specifiek L-glutamine, maar er kan ook de algemene term glutamine gebruikt worden.

D-glutamine lijkt relatief onbelangrijk te zijn voor levende organismen zoals wij mensen.

Ontdekking van glutamine

Glutamine werd voor het eerst ontdekt door de Duitse scheikundige Schulze in 1883. In 1935 werd de synthese van glutamine uit ammonium en glutamaat beschreven en uitgelegd door Krebs.^[3][4]

Wat zijn de belangrijkste functies van glutamine?

Glutamine is een heel belangrijk aminozuur met veel verschillende functies in het lichaam. Glutamine is een bouwsteen voor eiwitten en een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. Glutamine speelt ook een belangrijke rol bij de gezondheid van je darmen. Je darmen en je immuunsysteem hebben veel met elkaar te maken. Dat het voor beiden een belangrijke rol speelt is dus geen verrassing. Bodybuilders en sporters gebruiken ook glutamine omdat het zou helpen bij het sneller laten groeien van spieren en bij sneller herstel na een training.

Glutamine en de leaky gut

Voordat we ingaan op wat glutamine doet voor een leaky gut is het handig om eerst wat meer uit te leggen over wat een leaky gut is. Veel mensen zullen er nog nooit van gehoord hebben. Een leaky gut, of in goed Nederlands een lekkende darm syndroom, wil zeggen dat de darmdoorlaatbaarheid groter dan de bedoeling is.

De binnenkant van de darmwand is netjes bedekt met een slijmvlies. De cellen in het slijmvlies zijn met elkaar verbonden via een vezelstructuur. Dit zijn de tight junctions. Als die tight junctions niet goed werken dan kunnen er stoffen vanuit de darmen in de bloedbaan terecht komen, en dat geeft problemen. De oorzaak van een leaky gut is een darmflora die uit balans is. Die dysbalans kan onder andere ontstaan door slechte voeding, door het gebruik van antibiotica en ontstekingsremmers. Een andere oorzaak van een lekkende darm zijn gluten. Gluten zijn moeilijk verteerbaar en ze kunnen de tight junctions beschadigen. Let op: dit is niet hetzelfde als coeliakie. Een gevolg van een leaky gut is dat er ontstekingseiwitten en antistoffen in het bloed komen. Een leaky gut kan een voedselintolerantie geven.

Nog even ter geruststelling: de darm hoort in een normale situatie gewoon stoffen door te laten. In het geval van leaky gut laat de darm alleen wel te grote delen door. Zie het als een zeef waarvan een paar gaatjes te groot zijn. Dan gaat niet alleen het hele fijne door de zeef, maar ook wat grotere stukjes vinden een uitweg uit de zeef.

Glutamine speelt een belangrijke rol bij de gezondheid van je darmen. Het is een essentiële voedingsstof voor de heropbouw en reparatie van je darmen. Glutamine kan je dus helpen om de darmdoorlaatbaarheid weer te normaliseren. Glutamine is daarom een supplement wat vaak gebruikt wordt bij een leaky gut. Glutamine kan dus helpen voorkomen dat schadelijke bacteriën of gifstoffen vanuit de darmen naar de rest van het lichaam gaan.^[5][6]

Helpt glutamine bij IBS?

IBS staat voor Irritable Bowel Syndrome. Symptomen van IBD zijn onder andere: opgeblazen gevoel, constipatie, krampen en diarree. Glutamine kan helpen om deze klachten te verminderen. Meer onderzoek is nodig om dit wetenschappelijk te bewijzen.^[7]

Glutamine voor krachtsporters

Glutamine is populair onder bodybuilders en krachtsporters. Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat het helpt bij spieropbouw. In een studie zag men wel een verbetering in kracht en spiermassa, maar dat wat ook zo bij de placebogroep.^[8]

Er is wel bewijs dat het kan helpen bij het verminderen van spierpijn na een zware training. Veel krachtsporters nemen via voeding al veel eiwitten tot zich. De eiwitbehoefte is ook groter door alle training. Het is dus de vraag of een supplement voor deze groep zinvol is. Onderzoeken geven verschillende uitkomsten over het nut van glutamine voor krachtsporters.^[9]

Wat zijn natuurlijke bronnen van glutamine?

Bijna al het voedsel dat proteïne (eiwitten) bevat, bevat ook glutamine. De relatieve hoeveelheden verschillen wel. Dierlijk voedsel is een goede bron vanwege het hoge eiwitgehalte. Vlees, vis, ei en melk zijn goede bronnen van glutamine. Noten zoals amandelen en hazelnoten zijn ook goede bronnen. Rode kool, erwten en bonen zijn ook goede plantaardige bronnen van glutamine, net zoals spinazie en boerenkool. Mensen die een puur plantaardig dieet willen volgen zullen de dierlijke eiwitten laten staan, maar er zijn meer dan genoeg plantaardige alternatieven.^[10][11]

Hoeveel glutamine is zinvol en veilig?

Men gaat ervan uit dat glutamine in een normale dosis niet schadelijk is. Het lichaam maakt het zelf van nature aan, en het wordt in veel voedingsstoffen aangetroffen. Een normaal voedingspatroon bevat 3 tot 6 gram glutamine per dag. Met gaat ervan uit dat 5 tot 45 gram veilig is op korte termijn. Over langdurige suppletie is meer onderzoek nodig. Als u besluit een supplement te nemen is het waarschijnlijk het beste om met een conservatieve lage dosis te beginnen van 5 gram per dag, wat overeenkomt met de normale inname via de normale voeding. Bij ernstige leveraandoeningen en nieraandoeningen is het verstandig om te overleggen met een arts of suppletie veilig en gewenst is.^[12]